گاستروانتریت چیست/ درمان قطعی اسهال و استفراغ

اسهال و استفراغ در بزرگسالان ، کودکان و نوزادان بسیار شایع می‌باشد. استفراغ و اسهال ممکن است تنهایی و یا به صورت همزمان با هم اتفاق بیفتند. زمانی که استفراغ و اسهال در اثر عامل عفونی ایجاد شود، به آن گاستروانتریت می گویند. ما در این مقاله قصد داریم شما را با علائم، خطرات، راه های درمان اسهال و استفراغ  آشنا کنیم.(1)

گاستروانتریت چیست؟

گاستروانتریت یک نوع بیماری التهابی روده و معده می باشد. این بیماری بخشی از معده و روده کوچک را درگیرمی‌کند و علائمی همچون اسهال و استفراغ ، درد در ناحیه شکم و گرفتگی عضلات در بر خواهد داشت.(2)

گاستروانتریت چه زمانی بوجود می آید؟

گاستروانتریت در اثر یک مشکل معده روده ایجاد می شود. این بیماری معمولاً از غذای آلوده یا تماس نزدیک با فردی که قبلاً آلوده شده است به وجود می آید. گاستروانتریت  ها (به غیر از موارد بسیار حاد و عفونت های شدید) معمولا درمان خاصی ندارند و باید صبر کرد تا فرد بیمار دوران نقاهت خود را سپری کند. مایعات فراوان بنوشید تا مطمئن شوید که دچار کم آبی نمی شوید.

علائم و نشانه های گاستروانتریت چیست؟

متداول ترین علائم  گاستروانتریت اسهال و استفراغ همزمان می‌باشد. و بعضی وقت ها فقط یکی از این دو عامل نمایان می‌شود. همچنین ممکن است شما دل درد و درد عضلانی شکم نیز داشته باشید. معمولا این علائم بعد از 12 الی 72 ساعت  بعد از ابتلا فرد به بیماری، پدید می آید. اگر عامل بیماری شما ویروسی باشد در طول یک هفته درگیر این بیماری هستید. ممکن است زمانی که فرد گاستروانتریت ویروسی داشته باشد علائمی همچون تب، خستگی، سردرد و عضلات باشد. اگر در مدفوعتان خون وجود داشت احتمالا عامل باکتریای می‌باشد. برخی عفونت های باکتریایی همراه با دل درد شدید می‌باشد و ممکن است چند هفته طول بکشد تا خوب شود.

علائم و نشانه های گاستروانتریت در کودکان

یکی از اصلی ترین علت گاستروانتریت در کودکان ویروسی به نام روتاویروس می باشد. که ممکن است از طریق مصرف غذا، آب و تماس با افراد آلوده منتقل می‌شود که طی سه الی هشت روز درگیر آن می‌شوند. معمولا این مورد در کشور و مناطق بسیار فقیر رایج است زیرا بهداشت فردی و محیطی در آنجا رعایت نمی‌شود. معمولا کودکانی که درگیر با بیماری هستند به اسهال مزمن مبتلا هستند و بدنشان آب زیادی از دست می‌دهد.

علت ابتلا به گاستروانتریت چیست؟

از شایع ترین علت ابتلا به این نوع بیماری ویروس ها هستند که با ورود در دستگاه گوارش فعال شده و شروع به تکثیر می‌کنند. و گونه ای از باکتری های ای کولای و کمپیلوباکتر نیز از علل اولیه گاستروانتریت می باشد. عواملی همچون بیماری های انگلی نیز ممکن است باعث پدید آمدن این بیمار شود.

درمان گاستروانتریت

گاستروانتریت یا التهاب معده روده‌ای معمولاً بیماری است که باید خود درمان شود و نیازی به دارو ندارد. اما برای کنترل این بیماری باید مواردی را رعایت کرد. درمان گاستروانتریت در منزل نیز امکان پذیر می‌باشد ولی در صورتی که این بیماری شدت پیدا کرد حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.

درمان اسهال و استفراغ

به یاد داشته باید که برای مصرف هرگونه دارو باید با پزشک متخصص مشورت کنید. مهمترین چیزی که باید به آن توجه کنید، نوشیدن مایعات فراوان است زیرا آب بدن شما هنگام اسهال و استفراغ از دست می رود و باید سریع جایگزین شود. پودر ORS و  محلول های آبرسان خوراکی موجود در داروخانه می تواند برای درمان اسهال مفید باشد. اگر کودک شما از طعم محلول های خوراکی آبرسان خوششان نمی‌آید، می توانید به او لیموناد و یا نوشیدنی های طعم دار بدون کافئین بدهید.

برای درمان اسهال و استفراغ چه باید کرد؟

در خانه بمانید و به اندازه کافی استراحت کنید. از خوردن غذا های پرچرب و سنگین پرهیز کنید. در صورتی که فرزند نوزاد شما اسهال است به او با جرعه های کوچک آب دهید تا بتواند آب از دست رفته بدنش را جبران کند. قبل از مصرف هرگونه دارو باید با پزشک متخصص مشورت کنید و هرگز دارو را سرخود مصرف نکنید زیرا ممکن است عوارض جانبی جبران ناپذیری داشته باشد. آب میوه یا نوشابه های گازدار نخورید – آنها می توانند اسهال را بدتر کنند.

مقاله‌های پیشنهادی:

• تاثیر نوشابه بر اسهال
• اسهال ویروسی و اسهال باکتریال
• سندروم روده تحریک پذیر

اسهال و استفراغ چه مدت طول می کشد

اسهال ناشی از گاستروانتریت معمولاً در عرض سه روز شروع به بهبود می‌کند اما می‌تواند تا هفت روز دوام داشته باشد. استفراغ معمولاً 1 تا 2 روز ادامه دارد. این موضوع برای بزرگسالان و کودکان یکسان می‌باشد.

بازگشت به محل کار یا مدرسه

شما از زمانی که مبتلا به اسهال و استفراغ شدید تا دو روز بعد از آن حالتان بهتر می‌شود و می توانید به زندگی عادی خود ادامه دهید. حواستان باشد ممکن است بیماری شما مسری باشد و به دیگران انتقال دهید پس بهتر است بهداشت فردی خود را رعایت کنید.

در دوران نقاهت به موارد زیر توجه :

• دست های خود را به دفعات با آب و صابون بشویید.
• لباس‌ها و ملافه‌های کثیف را به طور جدا با آب گرم بشویید.
• صندلی های توالت، دستگیره های فلاش، شیرآلات، سطوح و دستگیره های درب را تمیز کنید.
• در صورت امکان برای دیگران غذا درست نکنید.
• حوله،  کارد و چنگال یا ظروف را به اشتراک نگذارید.
• تا چند روز پس از پایان علائم، به استخر نروید.

نتیجه گیری

علائم گاستروانتریت ویروسی حالت تهوع، استفراغ و اسهال آبکی می باشد. کم آبی بدن جدی ترین عارضه این بیماری است. این بیماری باید طی چند روز ادامه یابد، اما در صورت ادامه علائم و یا بروز کم آبی در بدن ممکن است نیاز به مراقبت ای پزشکی داشته باشید.