وازکتومی نوعی پیشگیری از بارداری مردانه است که عرضه اسپرم به منی شما را قطع می‌کند. این کار با برش و مهر و موم کردن لوله های حامل اسپرم انجام می‌شود. وازکتومی خطر و مشکلات کمی دارد و معمولاً می‌تواند در یک محیط سرپایی و با بی حسی موضعی انجام شود. اگرچه وازکتومی امکان برگشت دارد اما معمولا به عنوان یک روش دائمی برای پیشگیری از بارداری می‌باشد پس باید از انتخاب خود مطمئن شوید.وازکتومی هیچ محافظتی در برابر عفونت های مقاربتی ندارد. ما در این مقاله شما را با عمل وازکتومی، خطرات و عوارض آن آشنا خواهیم کرد.(۱)
عمل وازکتومی چیست؟
وازکتومی یک انتخاب ایمن و موثر برای پیشگیری از بارداری برای مردانی است که مطمئن هستند نمی‌خواهند در آینده صاحب فرزند شوند و تقریباً 100 درصد در پیشگیری از بارداری مؤثر است. این روش یک جراحی سرپایی با خطر کم یا عوارض جانبی است و بسیار کم هزینه تر از عقیم سازی زنان (بستن لوله ها) یا استفاده طولانی مدت داروهای ضد بارداری است.
وازکتومی به این معنی است که شما نیازی به انجام اقدامات پیشگیری از بارداری قبل از رابطه جنسی، مانند گذاشتن کاندوم ندارید.
خطرات وازکتومی
یک نگرانی ای در مورد وازکتومی وجود دارد تغییر نظر فرد درباره فرزند دار شدن است . اگرچه ممکن است وازکتومی شما معکوس شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که کار کند. جراحی معکوس پیچیده تر از وازکتومی است، می تواند گران باشد و در برخی موارد بی اثر است.
تکنیک های دیگری نیز برای فرزند دار شدن پس از وازکتومی وجود دارد، مانند لقاح آزمایشگاهی، در دسترس است. با این حال، این تکنیک ها گران هستند و همیشه موثر نیستند. قبل از انجام وازکتومی، مطمئن شوید که نمی‌خواهید در آینده صاحب فرزند شوید.
اگر درد مزمن بیضه یا بیماری بیضه دارید، کاندیدای مناسبی برای وازکتومی نیستید. برای اکثر مردان، وازکتومی عوارض جانبی قابل توجهی ایجاد نمی‌کند و عوارض جدی نادر است.
عوارض جانبی پس از جراحی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- خونریزی یا لخته خون (هماتوم) در داخل کیسه بیضه
- خون در منی شما
- کبودی کیسه بیضه شما
- عفونت محل جراحی
- درد یا ناراحتی خفیف
- تورم
عوارض تاخیری می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد مزمن، که می‌تواند برای 1٪ تا 2٪ از افرادی که جراحی می‌کنند اتفاق بیفتد.
- تجمع مایع در بیضه، که می‌تواند باعث درد مبهم شود که با انزال بدتر می‌شود.
- التهاب ناشی از نشت اسپرم (گرانولوما)
- بارداری: در صورتی که وازکتومی شما با شکست مواجه شود، که نادر است.
- کیست غیرطبیعی (اسپرماتوسل) که در لوله کوچک و پیچ خورده واقع در بالای بیضه که اسپرم را جمع آوری و انتقال می‌دهد (اپیدیدیم) ایجاد می‌شود.
- کیسه پر از مایع (هیدروسل) اطراف بیضه که باعث تورم کیسه بیضه می‌شود.
نگرانی های بی اساس مردان درباره عمل وازکتومی
بسیاری از مردان نگران هستند که وازکتومی بتواند مشکلات جدی ایجاد کند، اما این ترس ها بی اساس هستند. به عنوان مثال، وازکتومی نمی‌تواند:
- بر عملکرد جنسی شما تأثیر بگذارد: وازکتومی به هیچ وجه بر میل جنسی یا مردانگی شما تأثیر نمی‌‌گذارد، مگر اینکه شما را از داشتن فرزند باز دارد. مردان حتی رضایت جنسی بالاتری را پس از وازکتومی گزارش کرده اند.
- آسیب دائمی به اندام های جنسی شما وارد شود: خطر بسیار کمی وجود دارد که بیضه ها، آلت تناسلی یا سایر قسمت های دستگاه تناسلی شما در طی جراحی آسیب ببینند در موارد بسیار نادر، آسیب به جریان خون می‌تواند منجر به از دست دادن بیضه شود، اما اگر جراح شما ماهر باشد، بعید است که این اتفاق بیفتد.
- خطر ابتلا به برخی سرطان ها را افزایش دهد: اگرچه در گذشته نگرانی هایی در مورد ارتباط احتمالی بین وازکتومی و سرطان بیضه یا پروستات وجود داشته است، اما هیچ ارتباط ثابت شده ای وجود ندارد.
- خطر ابتلا به بیماری قلبی را افزایش دهد: مانند ترس از سرطان، به نظر نمی‌رسد ارتباطی بین وازکتومی و مشکلات قلبی وجود داشته باشد.
- باعث درد شدید شود: ممکن است در حین جراحی و پس از آن درد جزئی ای را احساس کنید و پس از چند روز از بین برود اما درد شدید نادر است.
اقدامات لازم برای عمل وازکتومی
غذا و داروها
پزشک احتمالاً چند روز قبل از جراحی از شما می‌خواهد که مصرف آسپرین، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی یا سایر داروهای رقیق کننده خون را متوقف کنید. اینها می‌توانند شامل وارفارین (کومادین، جانتوون، دیگران)، هپارین و داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن (Advil، Motrin IB، و غیره) باشند.
پوشاک و وسایل شخصی
برای حمایت از کیسه بیضه و به حداقل رساندن تورم، بعد از عمل یک جفت لباس زیر تنگ یا یک ساپورت ورزشی به همراه داشته باشید.
سایر اقدامات احتیاطی برای عمل وازکتومی
در روز جراحی دوش بگیرید یا حمام کنید. حتما ناحیه تناسلی خود را کاملا بشویید. در صورت لزوم موها را کوتاه کنید.
برای جلوگیری از تحرک و فشار بر ناحیه جراحی که ناشی از رانندگی است، پس از جراحی به خانه سفر کنید.
قبل از عمل
قبل از انجام وازکتومی، پزشک شما باید مطمئن شود که این روش مناسب برای پیشگیری از بارداری برای شماست.
مواردی که پزشک شما باید از آن مطمین شود:
- درک شما مبنی بر اینکه وازکتومی دائمی است، و اگر حتی تمایل کمی برای داشتن فرزندی در آینده وجود داشته باشد، انتخاب خوبی نیست.
- این که آیا شما بچه دارید و اگر در یک رابطه هستید شریک زندگی شما در مورد این تصمیم چه احساسی دارد.
- سایر روش های پیشگیری از بارداری در دسترس شماست.
- جراحی وازکتومی و بهبودی شامل چه مواردی است و عوارض احتمالی آن
برخی از پزشکان خانواده یا پزشکان عمومی وازکتومی انجام می‌دهند، اما اکثر آنها توسط پزشکان متخصص در دستگاه تناسلی مردان (متخصص اورولوژی) انجام می‌شود.
وازکتومی معمولاً در مطب پزشک یا مرکز جراحی تحت بی حسی موضعی انجام می‌شود، به این معنی که شما بیدار خواهید بود و دارویی برای بی حس کردن ناحیه جراحی خواهید داشت.
نحوه عمل جراحی
جراحی وازکتومی معمولاً حدود 10 تا 30 دقیقه طول می‌کشد. برای انجام وازکتومی، پزشک احتمالاً مراحل زیر را دنبال می کند:
۱. پزشک با تزریق یک بی حس کننده موضعی به پوست کیسه بیضه با یک سوزن کوچک، ناحیه جراحی را بی حس می‌کند.
۲. پس از بی حس شدن ناحیه جراحی، یک برش کوچک (برشی) در قسمت فوقانی کیسه بیضه ایجاد کرده یا با تکنیک “بدون چاقوی جراحی” به جای برش، یک سوراخ کوچک در کیسه بیضه ایجادمی‌کند.
۳. لوله ای را که مایع منی را از بیضه شما (مرگ دفران) حمل می‌کند، پیدا کرده و بخشی از مجرای دفران را از طریق برش یا سوراخ خارج می‌کند. مجرای دفران را در جایی که از کیسه بیضه بیرون کشیده شده است می‌برد. مجرای دفران را با بستن آن، با استفاده از گرما (کوتر کردن)، گیره های جراحی یا ترکیبی از روش ها ببندید. سپس پزشک انتهای مجرای دفران را به کیسه بیضه برمی‌گرداند.
۴. برش ناحیه جراحی را می‌بندد ممکن است از بخیه یا چسب استفاده شود. در برخی موارد، زخم ممکن است به مرور زمان بسته شود.
پس از عمل جراحی وازکتومی
پس از وازکتومی، مقداری کبودی، تورم و درد خواهید داشت که معمولا در عرض چند روز بهتر می‌شود. پزشک دستورالعمل هایی را برای بهبودی به شما می‌دهد:
- در صورت مشاهده علائم عفونت، مانند ترشح خون از محل جراحی، فوراً با پزشک تماس بگیرید. دمای بیش از 38 درجه سانتیگراد؛ سرخی؛ یا بدتر شدن درد یا تورم.
- حداقل تا 48 ساعت پس از وازکتومی، کیسه بیضه خود را با بانداژ و لباس زیر محکم نگه دارید.
- در دو روز اول کمپرس یخ را روی کیسه بیضه قرار دهید.
- فعالیت بعد از جراحی را محدود کنید: پس از جراحی باید 24 ساعت استراحت کنید. احتمالاً بعد از دو یا سه روز می‌توانید فعالیت های سبک انجام دهید، اما باید تا یک هفته یا بیشتر از ورزش، بلند کردن و انجام کارهای سنگین خودداری کنید. زیاده روی در آن می‌تواند باعث درد یا خونریزی در داخل کیسه بیضه شود.
- تا یک هفته یا بیشتر از هرگونه فعالیت جنسی خودداری کنید: اگر انزال دارید، ممکن است احساس درد کنید یا متوجه خون در مایع منی خود شوید. اگر آمیزش جنسی دارید، از روش دیگری از کنترل بارداری استفاده کنید تا زمانی که پزشک تأیید کند که اسپرم دیگر در مایع منی شما وجود ندارد.
شما پس از وازکتومی، منی (مایع منی) را انزال خواهید کرد، اما پس از 20 بار انزال، دیگر حاوی اسپرم (سلول های تولید مثل) نخواهد بود. وازکتومی مانع از رسیدن اسپرم ساخته شده توسط بیضه به مایع منی می‌شود. در عوض، بدن اسپرم را جذب می‌کند که بی ضرر است.
وازکتومی محافظت فوری در برابر بارداری ایجاد نمی‌کند.
تا زمانی که پزشکتان تأیید کند که در مایع منی شما اسپرم وجود ندارد، از یک روش جایگزین از کنترل بارداری استفاده کنید. قبل از داشتن رابطه جنسی محافظت نشده، باید چندین ماه یا بیشتر صبر کنید و 15 تا 20 بار یا بیشتر انزال کنید تا اسپرم از مایع منی پاک شود.
اکثر پزشکان 6 تا 12 هفته پس از جراحی، تجزیه و تحلیل مایع منی را برای اطمینان از عدم وجود اسپرم انجام می‌دهند. برای معاینه باید به پزشک خود نمونه اسپرم بدهید. برای تولید نمونه اسپرم، پزشک شما را به خودارضایی و انزال در ظرفی می‌خواهد یا از کاندوم مخصوص بدون روغن‌کاری یا اسپرم‌کش برای جمع‌آوری مایع منی در طول مقاربت استفاده می‌کند. سپس منی شما زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا ببیند آیا اسپرم وجود دارد یا خیر.
نتیجه گیری
وازکتومی یک روش موثر پیشگیری از بارداری است، اما از شما یا همسرتان در برابر عفونت های مقاربتی مانند کلامیدیا یا ایدز(HIV) محافظت نمی‌کند. به همین دلیل، اگر در معرض خطر ابتلا به عفونت مقاربتی هستید، حتی پس از انجام وازکتومی، باید از سایر اشکال مراقبتی مانند کاندوم استفاده کنید. در این مقاله درباره وازکتومی، عوارض و اقدامات قبل و بعد از آن توضیح داده شد. در صورت داشتن هرگونه سوال می‌توانید در قسمت نظرات از ما بپرسید.
فارسی 
English