پروبیوتیک چیست و تأثیر پروبیوتیک روی بدن انسان

پروبیوتیک‌ها از باکتری‌های زنده خوب و یا مخمرهایی ساخته می‌شوند که به طور طبیعی در بدن زندگی می‌کنند. شما به طور مداوم هم باکتری‌های خوب و هم بد در بدن خود دارید. وقتی به یک عفونت مبتلا می‌شوید، باکتری‌های بد بیشتر شده و سیستم بدن از تعادل خارج می‌شود. باکتری‌های خوب برای از بین بردن باکتری‌های بد، افزایش پیدا کرده و بدن را دوباره به تعادل برمی‌گردانند.

مکمل‌های پروبیوتیک راهی برای افزودن باکتری‌های خوب به بدن شما هستند.. این باکتری‌ها را می‌توانید در مکمل‌ها و برخی غذاها مانند ماست پیدا کنید. پزشکان اغلب، پروبیوتیک را برای کمک به مشکلات دستگاه گوارش پیشنهاد می‌کنند. در ادامه این نوشتار به بررسی اینکه پروبیوتیک چیست و تأثیر پروبیوتیک روی بدن انسان پرداخته‌ایم، اگر این عنوان برای شما جذاب است، همراه ما باشید.

پروبیوتیک چیست؟

پروبیوتیک‌ها ترکیبی از باکتری‌های مفید زنده و یا مخمرهایی هستند که به طور طبیعی در بدن شما زندگی می‌کنند. باکتری‌ها معمولاً با دیدی منفی و به عنوان چیزی که باعث بروز بیماری می‌شود، شناخته می‌شوند. با این حال، دو نوع باکتری به طور مداوم در بدن و روی بدن وجود دارند: باکتری‌های خوب و باکتری‌های بد.

 پروبیوتیک ها از باکتری‌های خوبی تشکیل شده‌اند که به سلامت و عملکرد بدن شما کمک می‌کنند. این باکتری‌ها از بسیاری جهات مفید هستند، از جمله در مقابله با باکتری‌های بد در صورت وجود مقدار زیادی از آن در بدن.

پروبیوتیک‌ها بخشی از یک تصویر بزرگ‌تر در مورد باکتری‌ها و بدن شما هستند: باکترییوم شما. یک باکترییوم را به عنوان یک جامعه متنوع از ارگانیسم‌ها، مانند یک جنگل، در نظر بگیرید که برای سالم نگه داشتن بدن شما کار می‌کند. این جامعه از چیزهایی به نام باکتری تشکیل شده است. شما تریلیون‌ها باکتری در بدن خود دارید. این باکتری‌ها ترکیبی از:

هستند. اما نکته جالب اینجا است که باکترییوم هر شخصی، بی‌همتا است. هیچ دو نفر سلول باکتریی یکسانی ندارند، حتی دوقلوها نیز در این زمینه متفاوت هستند. برای اینکه یک باکتری پروبیوتیک نامیده شود، باید چندین ویژگی داشته باشد. این موارد شامل توانایی:

 

 

انواع پروبیوتیک‌ها

بسیاری از انواع باکتری‌ها به عنوان پروبیوتیک طبقه‌بندی می‌شوند. همه این باکتری‌ها مزایای مختلفی دارند، اما بیشتر آنها از دو گروه ناشی می‌شوند. بهتر است در مورد اینکه کدام گروه ممکن است به شما کمک کند، از پزشک خود سوال کنید:

پروبیوتیک ها چه کار می‌کنند؟

این باکتری‌ها با تأثیر بر اعصابی که حرکت روده را کنترل می‌کنند، به ارسال غذا از طریق روده کمک می‌کنند. محققان هنوز در تلاشند بفهمند که چگونه این باکتری برای برخی مشکلات سلامتی مؤثر است. برخی از شرایط رایجی که در درمان آنها از پروبیوتیک کمک گرفته می‌شود، شامل موارد زیر است:

همچنین برخی تحقیقات نشان می‌دهند که پروبیوتیک‌ها برای مشکلات سایر قسمت‌های بدن نیز مفید هستند. به عنوان مثال، برخی از افراد می‌گویند که پروبیوتیک به آنها کمک کرده تا:

پروبیوتیک‌های مفید در کدام قسمت بدن زندگی می‌کنند؟

گرچه متداول‌ترین مکان مرتبط با باکتری‌های مفید روده شما است (عمدتاً روده بزرگ)، اما باکتری‌های مفید را می‌شود در مکان‌های مختلفی از بدن یافت. این مکان‌ها با "جهان خارج" در تماس هستند و شامل موارد زیر می‌شوند:

پروبیوتیک‌ها چگونه کار می‌کنند؟

وظیفه اصلی پروبیوتیک‌ها یا باکتری‌های خوب، حفظ تعادل سلامتی در بدن شما است. تصور کنید که این باکتری‌ها بدن شما را در حالت بی طرف نگه می‌دارند. وقتی بیمار هستید، باکتری‌های بد وارد بدن شما شده و تعداد آنها افزایش می‌یابد. این، بدن شما را از تعادل خارج می‌کند. باکتری‌های خوب برای مقابله با باکتری‌های بد و بازگرداندن تعادل در بدن کار می‌کنند و باعث می‌شوند احساس بهتری داشته باشید.

باکتری‌های خوب با پشتیبانی از عملکرد ایمنی بدن و کنترل التهاب، شما را سالم نگه می‌دارند. انواع خاصی از باکتری‌های خوب نیز می‌توانند:

این عمل متعادل‌سازی به طور طبیعی تمام وقت در بدن شما اتفاق می‌افتد. برای تحقق آن در واقع نیازی به مصرف مکمل‌های پروبیوتیک نیست. باکتری‌های خوب فقط بخشی طبیعی از بدن شما هستند. داشتن یک رژیم غذایی متعادل و غنی از فیبر هر روز به حفظ تعداد باکتری‌های خوب در سطح مناسب کمک می‌کند.

 

چگونه از پروبیوتیک‌ها استفاده کنیم؟

پروبیوتیک ها مانند غذا هستند نه دارو. البته مناسب است از پزشک خود بپرسید که آیا مصرف پروبیوتیک ایده خوبی برای شما هست یا نه. به طور کلی، تصور می‌شود که غذاهای پروبیوتیک‌دار و مکمل‌ها برای اکثر افراد بی‌خطر هستند، اگرچه برخی از افراد دارای مشکلات سیستم ایمنی یا سایر بیماری‌های جدی بهداشتی نباید آنها را مصرف کنند.

در برخی موارد، عوارض جانبی خفیف ممکن است شامل ناراحتی معده، اسهال، گاز و نفخ در طی چند روز اول پس از شروع مصرف بروز کند. مصرف این باکتری‌ها همچنین ممکن است واکنش‌های آلرژیک را تحریک کند. در این صورت باید مصرف آنها را متوقف کرده و با پزشک خود صحبت کنید.

تأثیر پروبیوتیک‌ها بر بدن انسان

هم اکنون چندین تحقیق و پژوهش پیرامون ایده اینکه پروبیوتیک‌ها چه کاری می‌توانند برای بدن شما انجام دهند وجود دارد. حتی اگر نتایج احتمالی مثبت زیادی وجود داشته باشد، محققان هنوز در تلاشند تا پاسخ های قطعی در مورد چگونگی کمک پروبیوتیک‌ها در شرایط مختلف بدن پیدا کنند.

با این حال، برخی از شرایط پزشکی وجود دارد که ممکن است این باکتری ها در بهبود آنها نقش داشته باشند. البته این شرایط ممکن است در افراد متفاوت باشد؛ به این معنی که آنچه برای یک شخص مفید است ممکن است برای شخص دیگری مضر باشد. این اثرات همچنین می‌توانند بر اساس پروبیوتیک خاصی که مصرف می‌شود نیز متفاوت باشند.

برخی از شرایطی که افزایش میزان پروبیوتیک در بدن شما کمک‌کننده است (از طریق غذا یا مکمل‌ها) شامل موارد زیر است:

آیا می‌شود تعداد پروبیوتیک‌ها را در بدن افزایش داد؟

شما می‌توانید از طریق غذاها، نوشیدنی‌ها و مکمل‌ها میزان باکتری‌های خوب بدن را افزایش دهید. ممکن است از قبل در رژیم روزانه خود، غذاهای خاصی داشته باشید که حاوی پروبیوتیک هستند. غذاهای تخمیر شده مخصوصاً (به عنوان مثال ماست و ترشی) میزبان تعداد زیادی باکتری مفید برای بدن هستند. همچنین نوشیدنی‌های تخمیر شده‌ای مانند کامبوچا (چای تخمیر شده) یا کفیر (نوشیدنی لبنی تخمیر شده) وجود دارد که پروبیوتیک‌های اضافی را به رژیم شما وارد می‌کنند. به غیر از غذا، پروبیوتیک ها را می‌شود از طریق مکمل‌ها به رژیم غذایی اضافه کرد.

آیا می‌شود پروبیوتیک را از غذا به دست آورد؟

بله، شما می‌توانید از طریق غذاهایی که می‌خورید، باکتری‌های مفید بدن را کاملاً افزایش دهید. برخی از غذاها دارای پروبیوتیک (باکتری‌های خوب) هستند و می‌توانند برای سلامتی باکترییوم شما مفید باشند. این غذاها را می‌توانید در هر نقطه از روز به رژیم غذایی خود وارد کنید.

 حتی ممکن است اکنون مرتباً آنها را بخورید و متوجه نباشید که حاوی پروبیوتیک هستند. چند پیشنهاد برای برخی از غذاهای غنی از پروبیوتیک که می‌توانید به رژیم غذایی خود اضافه کنید:

برای صبحانه، سعی کنید:

برای ناهار، سعی کنید:

برای یک میان وعده، سعی کنید ترشی تخمیر شده بخورید و

برای شام، سعی کنید:

البته خوب است اطمینان حاصل کنید، هر غذایی که می‌خورید، متعادل و سالم باشد. اگرچه افزودن غذاهای غنی از پروبیوتیک به رژیم غذایی صدمه‌ای نخواهد زد، اما تعادل هنوز عنصری مهم و کلیدی است. افزودن بیش از حد فقط یک ماده غذایی باعث می‌شود بدن از مزایای سایر گروه‌های غذایی بی‌بهره بماند.

پروبیوتیک‌ها چقدر ایمن هستند؟

از آنجا که باکتری‌هایی که به عنوان پروبیوتیک استفاده می‌شوند از قبل به طور طبیعی در بدن وجود دارند، غذاها و مکمل‌های پروبیوتیک به طور کلی بی‌خطر محسوب می‌شوند. این باکتری‌ها ممکن است باعث واکنش‌های آلرژیک شده و همچنین به بروز ناراحتی خفیف معده، اسهال یا نفخ شکم (نفوذ گاز) و نفخ در چند روز اول پس از شروع مصرف شوند.

افراد خاصی هستند که هنگام استفاده از مکمل‌های پروبیوتیک باید احتیاط کنند. در برخی افراد خطر عفونت وجود دارد. این افراد شامل کسانی هستند که:

آیا پروبیوتیک‌ها می‌توانند آسیب‌زا باشند؟

برای اکثر افراد سالم، پروبیوتیک‌ها هیچ آسیبی نمی‌رسانند. آنها به طور کلی ایمن در نظر گرفته می‌شوند و اغلب تست می‌شوند تا ببینند آیا می‌توانند در شرایط مختلف پزشکی کمک کنند یا نه. درباره موضوع پروبیوتیک‌ها تحقیقات زیادی انجام شده است. دانشمندان در تلاشند تا تعیین کنند که چه زمانی و چگونه باید از آنها استفاده شود و همچنین میزان کارایی آنها نیز مشخص شود.

آیا پروبیوتیک عوارض جانبی دارد؟

پروبیوتیک‌ها به طور کلی بی‌خطر محسوب می‌شوند. با این حال، برخی از خطرات مرتبط با مکمل‌ها وجود دارد. اگر بیماری پزشکی داشته باشید که سیستم ایمنی بدن شما را ضعیف کند، اخیراً جراحی شده یا سایر بیماری‌های جدی پزشکی داشته باشید، این خطرات افزایش می‌یابند.

خطرات غیرممکن شامل موارد زیر هستند:

آیا باید بعد از مصرف آنتی‌بیوتیک، پروبیوتیک خورد؟

برای مقابله با عفونت اغلب به داروهای آنتی‌بیوتیک نیاز است. با این حال، آنتی‌بیوتیک‌ها در کنار اینکه باکتری‌های بد را از بین می‌برند، باکتری‌های خوب بدن شما را نیز از بین می‌برند. برخی از افراد پس از مصرف آنتی‌بیوتیک دچار بیماری‌هایی مانند اسهال می‌شوند. در افراد دیگر، این مورد ممکن است اجازه دهد که باکتری‌های واقعاً بد روده را تسخیر کرده و از بین ببرند.

برخی تحقیقات ارتباط مثبتی را بین مصرف پروبیوتیک پس از آنتی‌بیوتیک و رفع اسهال نشان داده‌اند. این مورد البته هنوز ثابت نشده است و برای همه مفید نیست. ایده افزودن پروبیوتیک‌ها به بدن پس از مصرف آنتی‌بیوتیک این است که می‌تواند باکتری‌های خوبی را که توسط آنتی‌بیوتیک‌ها از بین رفته دوباره جمع کرده و سیستم بدن شما را دوباره راه‌اندازی کند.

همه چیز درباره پروبیوتیک‌ها

پروبیوتیک‌ها، باکتری‌هایی هستند که به طور طبیعی در بدن زندگی می‌کنند. برعکس تعریفی که در ذهن ما هست، همه انواع باکتری، به بیماری منجر نمی‌شوند، بلکه باکتری‌های خوب هم در بدن هستند که پروبیوتیک ها از آن دسته‌اند.

ایده کلی بر این است که باکتری‌های خوب، برای بدن مفید بوده و تأثیرات مثبتی دارند. به این شکل که هنگام بروز عفونت، که باکتری‌های بد افزایش پیدا می‌کنند، باکتری‌های مفید مانند پروبیوتیک، بیشتر می‌شوند تا تعادل سلامتی بدن دوباره برقرار شده و بیماری از بین برود.

البته این تأثیر هنوز به طور قطعی ثابت نشده. با این حال مصرف پروبیوتیک اغلب، بی خطر است. برای برخی افراد که به دلایل خاص مانند شیمی درمانی، جراحی، بیماری زمینه‌ای یا مواردی از این دست، سیستم ایمنی ضعیفی دارند، مصرف این باکتری باید با احتیاط صورت بگیرد.

انواع غذاهای تخمیری مثل نوشیدنی کامبوجا، که از تخمیر نوعی قارچ به دست می‌آید، می‌توانند مقدار پروبیوتیک را در بدن افزایش دهند. البته مکمل‌های غذایی این باکتری نیز موجود هستند که پیش از مصرف آنها باید با پزشک خود مشورت کنید.

منابع: https://www.webmd.com/digestive-disorders/what-are-probiotics#2

https://my.clevelandclinic.org/health/articles/14598-probiotics